O szkole w Wielkiem – historycznie

DSCN0060

Ostatnio temat szkoły w Wielkiem pojawiał się związku z zamiarem jej likwidacji. Dzisiaj przybliżymy wątek historyczny szkoły, która, przypomnijmy powstała w 1867 roku. Cały poniższy tekst dotyczący szkoły w Wielkiem jest zaczerpnięty z książki Leszka Kozaka „OBSZAR GMINY ABRAMÓW W DZIEJOWYM UJĘCIU” i przybliża w większości historię szkoły przed II Wojną Światową.

...W roku 1924 wzniesiono w Wielkiem  budynek szkolny z dwiema salami i mieszkaniem dla nauczyciela. Przy budowie pracowali wyłącznie mieszkańcy wsi Wielkie. Poświęcenia budynku szkolnego dokonał ksiądz proboszcz z Rudna Aleksander Słabczyński. W 1925 roku szkoła stała się dwuklasowa. Jej kierownikiem był Franciszek Klamut. Do szkoły uczęszczały wówczas dzieci z Wielkiego, częściowo z Izabelmontu i Marcinowa, w łącznej liczbie 92. W okresie zimowym prowadzono również kurs wieczorowy dla młodzieży pozaszkolnej. Uczestniczyło w nim ok. 30 osób. Frekwencja dzieci uczęszczających do szkół na początku i na końcu roku szkolnego, ze względu na prace polowe była bardzo niska. Dozór szkolny pociągał do odpowiedzialności rodziców, którzy często sami zabraniali dzieciom pójścia do szkoły, gdyż według nich pilniejsza była praca w polu. W przypadkach, w których dzieci nagminnie opuszczały opuszczały lekcje, stosowano karę grzywny wobec rodziców, która ściągana była przez Urząd Gminy.  W roku 1926 szkoła w Wielkiem podniesiona została do stopnia czteroklasowej, a w roku następnym (według ambitnego pomysłu Inspektora powiatowego) do rangi 7-oddziałowej. Obwód szkoły w Wielkiem stanowiły wsie: Wielkie, Glinnik, Izabelmont. ..(tekst ze str. 98 w/w książki)

...W 1935 r.wieś Wielkie po raz kolejny nawiedził pożar. Spłonęło ok. 40 obiektów, w tym budynek szkolny. Szkoła po pożarze mieściła się w budynkach prywatnych, u Jana Pawełczaka, Jana Mroza i Wawrzyńca Kuli. Z powodu braku pomocy naukowych, nauka często odbywała się metodą werbalną. Na nowo zorganizowano chór szkolny składający się z dzieci starszych klas. Kierownik szkoły Władysław Koszel organizował naukę gry na skrzypcach z zamiarem utworzenia orkiestry szkolnej. W okresie Bożego Narodzenia zorganizowano choinkę dla dzieci, na której dziatwa otrzymała podarki w postaci ciastek wypieczonych przez dziewczynki starszych klas. W roku 1936 dzięki inicjatywie pani Koszelowej został zorganizowany zastęp harcerski ‚Ziaren”, który miał być zaczątkiem przyszłej, pierwszej na terenie gminy drużyny harcerskiej”  (str. 114 i 115)

W roku 1938 oddano do użytku (budowany od 1936 r.) nowy, murowany, pokryty blachą budynek szkoły w Wielkiem. Został wzniesiony w bardziej dogodnym miejscu, przy drodze Kurów – Michów. Działka ta przeznaczona została pod budynek szkolny jeszcze w 1934 r., w czasie komasacji wsi Wielkie. Koszt budowy ponieśli ludzie z Wielkiego. Środki na prace wykończeniowe w nowej szkole przeznaczył Wydział Oświaty w Lubartowie. Kierownikiem szkoły został Władysław Koszel, który wraz z żoną Zuzanną przeprowadził się do Wielkiego po odejściu ze szkoły w 1934 r. małżeństwa nauczycieli Klimuntów. Biblioteka szkolna (w 1937 r.) liczyła 64 książki. Z inicjatywy Władysława Koszela przy szkole został posadzony sad. Państwo Koszelowie dużo pomagali przy budowie szkoły, zasadzili też obok niej kilka drzew. Lubili wieś Wielkie i jej mieszkańców z którymi się zżyli. Po odejściu państwa Koszelów kierownikiem szkoły został Mieczysław Kozak z Wolicy. W 1947 r. zbudowano obok budynku szkolnego dom piętrowy z czerwonej cegły, przeznaczony na mieszkania dla nauczycieli. Do budynku dostawiono również świetlicę. (str.118)

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *